HAVUZ BAKIM ONARIM

HAVUZLARDA HİJYEN NASIL OLMALIDIR?
Yüzme en güzel sporlardan biridir. Ülkemizde, yüzme havuzları ve su aktivitelerini içeren yatırımlar hızla artmaktadır. Yüzdüğümüz havuzların hijyeni ise sağlığımız açısından son derece önemlidir. Çocukların spor yapsın diye gönderildiği yüzme havuzlarının bakımı önemlidir. Aquaparklar, otel havuzları, yazlık kışlık site havuzları, terapi havuzları, dalga havuzları, masaj havuzları ve termal havuzlar bulunmaktadır.
Yüzme alanları; eğlence, dinlence, spor, eğitim, sağlık amaçlı olmak üzere, toplumun her kesimi ve yaş grubu tarafından tüm mevsimlerde kullanılmaktadır. Yüzme alanlarının yoğun kullanımı sağlık ve güvenlik sorunlarını gündeme taşımıştır. Yüzme havuzu suyu içilebilir nitelikte olmalıdır. İçilebilir suyu elde etmek ve sürekliliğini sağlayabilmek için, tesisin proje yapımından, uygulamasına ve işletmesine kadar tüm aşamalarda ilgili standartlara ödünsüz uymak gerekmektedir.
Bir havuzda öncelikle hijyene dikkat edilmelidir. Havuz suyunun hijyeni çok önemlidir. Bunu sağlamak için makine dairesinde iyi bir ekip olmalıdır. Tesis ve çalışan teknisyenlerin sürekli teknolojiyi takip etmeleri gereklidir.
Havuz suyu hakkında sıkıntı yaşayan tesislerin en önemli eksiği havalandırma sistemleridir.
. Havuzlar klor sistemiyle çalışıyorsa çok dikkatli olunması gereklidir. Bu bağlı klor özellikle göz yanması, öksürük ve tıksırma gibi sıkıntıların başlıca sebebi olmaktadır. Ter ve idrar gibi etkenler sudaki amonyumun yükselmesine sebep olur. Bu da klor dengesinin bozulmasına yol açar. Klor bu maddelerle savaşıp yenik düşerse bağlı klor oluşmaktadır. Bağlı klor artarsa yapılacak birşey yoktur. Bu durumda havuzu kapatıp tüm suyu boşaltmak gereklidir. Özellikle uzun mesafe yüzücüleri bağlı kloru daha çok hissederler ve olumsuz etkilerini daha fazla yaşırlar. Havuzdan önce duş alınması gereklidir. Bu bağlı klor oluşumunu büyük oranda engellemektedir. Bir insan duş almadan suya girerse ortalama 8 tona yakın suyu kirletir.
Serbest klor suda dezenfeksiyon kabiliyeti yüksek olan klordur. Bağlı klor ise amonyaklarla bağlı olan, istenilmeyen ve sağlığı tehdit eden klordur.
Havuzlarda su değişimi yapmak çok zor bir iştir. Özellikle 2.000-3.000 tonluk havuzlarda bu mümkün değildir. Havuzun 1 günde boşaltılması ve 3 günde doldurulması mümkün değildir. Havuzun ısınması ve kimyasal dengelerini sağlamak uzun süre alır. Bu da sporcuların antrenman düzenini olumsuz yönde etkiler. Bol bol taze su girişi yapılmalı, filtreler yıkanmalıdır. Havuzun hacmine göre, haftada %5-6 oranında; yani 120-150 ton kullanılmış su atılıp yerine taze su alınmalıdır. Sabah ve akşam havuz suyu en az 2 kere dijital kitler ile ölçülmelidir. Ölçüm yapanın kolu dirseğe kadar suya girmelidir. Su numunesi havuzun herhangi bir yerinden alınabilir. Ancak numune alırken kol dirseğe kadar suya girmelidir. Ama tüm bunların en önemlisi havuzu kullanan kişilerin suya girmeden önce duş almalarıdır. Bone kullanmak havuzu hijyenik tutan etkenlerden biridir. Saçlar ve daha önemlisi dökülen kafa derisi topak yapıp filtreleri olumsuz yönde etkilemektedir. Bağlı klor oluşumuna neden olan saçlar, boneyle kaplanmalıdır. Bağlı kloru temizlemek oldukça zordur. Saç kılları vücut kıllarından daha ağır olduğu için dipteki dolaşıma karışıp ve aşağıdaki filtrelere girip, filtreleri yıpratır ve bozar.
Yüzme havuzlarında havuz suyunun temizliği veya kirliliği su içindeki yabancı maddelerin miktarına bağlıdır. Havuza girenlerden ve çevreden gelen mikroorganizmalar; havuz suyuna katılan dezenfeksiyon maddeleri tarafından yok edilir. Dezenfektan ve yosun öldürücüler en geç 30 saniyede koli basili ve mikroorganizmaları yok etmelidirler.
Bir havuzda hijyeni sağlamak için, ilk olarak yüzme havuzunun kimyasal dengesi sağlanmalıdır. Havuzun kimyasal dengesini oluşturmak için kullanılan çeşitli kimyasal ürünler kullanılır. Havuzda renk oluşumu ve su bulanması gibi özel durumlarda da ilave kimyasallar gerekebilir. İkinci olarak havuzu toz, yaprak, çeşitli partiküller ve yabancı maddelerden arıtmamız gereklidir.
Sürekli dezenfeksiyon için, havuz Ph (7.20-7.40)’sı dengede tutulmalıdır. Klor seviyesi açık havuzlarda 1.00-3.00 ppm ve kapalı havuzlarda 1.00-1.50 ppm olarak tutulmalıdır. Yosun önleyici, çöktürücü ve berraklaştırıcı gibi yardımcı ürünler mutlaka kullanılmalıdır. Haftalık fırçalama, dip süpürgesi, ters yıkama işlemleri ihmal edilmemelidir. Her yüzücü için günlük 50 litre havuza taze su alınmalıdır.
Genellikle, havuz sorunları yetersiz bakımdan dolayı meydana gelir. Sıkı bir havuz bakım proğramı sorunları önler ve havuzun dengesini sağlar. Rastgele veya tahmine göre ilaçlamak hem havuza zararlı, hem sağlığı tehdit eder hemde en pahalı yöntemdir.
En sık rastlanan havuz sorunları
1. Renkli su (yeşil, kahverengi), bulanıklık ve kaygan zemin yosun nedeniyle olmaktadır. Yosun kuruduğunda, mantar gibi toz şeklinde havaya uçar. Bir tanesi suya düştüğü an canlanıp çoğalmaya başlar. Eğer havuzda klor (az da olsa) varsa suya düşenler ölür ve havuz temiz kalır. Havuz klordan yoksunsa (birkaç saatliğine bile) yosun hızla üreyip çoğalır.
2. Havuz suyunda yanan gözler, yanan burun veya kuru kaşınan cilt yakınmaları oluyorsa, havuz suyunun dengesinde sorun var demektir. Olası nedenler aşağıdaki Ph yüksekliği veya düşüklüğü, toplam alkalinite düşüklüğü, kalsiyum sertliği yüksekliği ve bağlı klor yüksekliğidir.
3. Yüzme havuzunda lekeler havuzun çekiciliğini etkilemektedir. Lekeler havuza sağlık tehditi getirmez. Fakat havuza kirli görünüm verdiği için, yüzücülerde rahatsızlık yaratabilir. Nedenleri arasında kalsiyum sertliği düşüklüğü; toplam çözünmüş madde yüksekliği, sudaki metaller ve alkalinite düşüklüğü bulunur.
4. Renkli (ama berrak) havuz suyu özellikle havuz yeni doldurulduğunda, klorlandıktan sonra; havuzun suyu renk değiştirir. Fakat berraklığını kaybetmeyebilir. Genelikle yosundan dolayı olan havuzun yeşermesi bulanıklıkla meydana gelir. Berrak ve renkli suyun nedeni havuz suyunda bulunan metallerdir. Bu metaller doldurma su ile gelebilir. Dengesiz suyun havuzdaki metal aksamlarının korozyonundan da olabilir. Havuzlarda en çok rastlanan metaller demir, bakır ve mangandır.
Havuzu insanlar kirletir. Havuzun kirlenmesine neden olan her türlü ifrazat (ter, tükürük, idrar, saç, deri döküntüleri) havuza hastalık yapıcı etkenleri taşıyabilir.